29 września 2022 r. odbyła się we Wrocławiu uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności. Wśród odznaczonych byli wałbrzyscy działacze NSZZ Solidarność: Jerzy Langer i Jerzy Jacek Pilchowski.
Jerzy Langer – w sierpniu 1980 r. współorganizował strajk w Wałbrzyskim Przedsiębiorstwie Budowlanym. Od 1980 r. należy do NSZZ Solidarność. Po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 r. współorganizował pomoc dla internowanych, więźniów politycznych i represjonowanych. Był członkiem tajnych struktur Solidarności na terenie ówczesnego województwa wałbrzyskiego. Drukował „Niezależne Słowo” i „Informator Wałbrzyski” oraz koordynował działania sieci kolportażu. Współorganizował manifestacje na terenie miasta. 19 grudnia 1983 r. został aresztowany. Na mocy ustawy o amnestii, areszt opuścił 6 sierpnia 1984 r. Ponownie został aresztowany 4 września 1985 r., a na wolność wyszedł 24 grudnia 1985 r. Jednak już 4 stycznia 1986 r. aresztowano go po raz kolejny. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu został skazany na 6 miesięcy więzienia. Na wolność wyszedł w marcu 1986 r. Był też dwukrotnie karany przez Kolegium Rejonowe ds. Wykroczeń przy Prezydencie Miasta Wałbrzycha. W latach 1984-1989 był czynnym działaczem Duszpasterstwa Ludzi Pracy w Wałbrzychu. W latach 1987-1989 był członkiem Komisji Interwencji i Praworządności. W grudniu 1987 r. był współzałożycielem, a następnie do 1989 r. członkiem Regionalnej Komisji Wykonawczej NSZZ Solidarność Dolny Śląsk oraz współzałożyciel Komitetu Obywatelskiego w Wałbrzychu. Z jego ramienia kierował kampanią wyborczą na terenie okręgu wałbrzyskiego i kłodzkiego w 1989 r. W latach 1990-2014 był członkiem Komisji Krajowej NSZZ Solidarność, a w latach 1998 – 2010 jej wiceprzewodniczącym. Został odznaczony m.in.: Krzyże, Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), medalem „Zasłużony dla NSZZ „Solidarność” (2016), Odznaką Honorową Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego (2020).
Jerzy Jacek Pilchowski – w latach 1977-1980 był współpracownikiem Komitetu Obrony Robotników. Był w redakcji pisma Robotnik i współpracownikiem Biura Interwencyjnego KOR-u. Uczestniczył m.in. przy opracowaniu dokumentu „Raport Madrycki”. W 1979 r. został sygnatariuszem Karty Praw Robotniczych. W dniach 27-31 sierpnia 1980 r. był członkiem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w KWK Thorez. 2 września 1980 r. uczestniczył w powołaniu Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego i został jego sekretarzem. 23 marca 1981 r. został powołany na funkcję wiceprzewodniczącego MKZ. W maju 1981 uczestniczył Walnym Zjeździe Delegatów NSZZ Solidarność Województwa Wałbrzyskiego i został wybrany delegatem na I Krajowy Zjazd NSZZ Solidarność oraz członkiem Zarządu Regionu Dolny Śląsk. Następnie ZR Dolny Śląsk powołał go w skład Prezydium ZR. Został internowany 13 grudnia 1981 r. i był przetrzymywany w Wałbrzychu, Świdnicy, Kamiennej Górze, Nysie, Grodkowie i Uhercach. W trakcie internowania, wytoczono mu sprawę sądową, a areszt opuścił 12 grudnia 1982 r. Po wyjściu na wolność, uczestniczył w tworzeniu podziemnych struktur Solidarnności. W roku 1983 wyemigrował do USA, gdzie działał w organizacji Solidarity International. Wrócił do Polski w roku 2012 i był wolontariuszem w biurze wałbrzyskiej Solidarności. Zorganizował archiwum, które pozwoliło na otwarcie sali historii wałbrzyskiej Solidarności w Starej Kopalni. Od roku 1978, pisze i publikuje. Jest też autorem rozdziału „Komitet Obrony Robotników, czyli zwycięska szarża na wiatraki” w książce „Po stronie dobra”. Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007) i Odznaką Honorową „Działacz opozycji antykomunistycznej” (2018).
(JJP, fot. IPN)