Mamy lato i wakacje, czyli okres, w którym częściej niż w innych porach roku korzystamy ze zdobyczy techniki służących do przemieszczania się „na powietrzu”. Najpopularniejszym od lat pojazdem jest rower. Niestety, z prawidłowym i zgodnym z przepisami korzystaniem z tego pojazdu, wielu jego użytkowników wciąż ma problemy. Najczęściej wynikające z niewiedzy. Podobnie jest z hulajnogami i pozostałymi współczesnymi urządzeniami transportu osobistego.
Najczęstszym grzechem rowerzystów jest jazda po chodniku. Przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym wskazują, że jazda po chodniku rowerem jest dozwolona wyłącznie w 3 przypadkach. 1) Gdy jedziemy razem z dzieckiem do lat 10, który porusza się obok nas swoim rowerem. Popularne ostatnimi czasy przyczepki, jak również foteliki, nie kwalifikują się do tego punktu. Dziecko nie porusza się w tym wypadku swoim rowerem. W takiej sytuacji, zgodnie z przepisami, powinniśmy jechać w ruchu ulicznym lub drogą rowerową. 2) Nie ma drogi dla rowerów lub wyznaczonego pasa ruchu dla rowerów, samochody mogą poruszać się z prędkością powyżej 50 km/h, a chodnik ma, co najmniej 2 metry szerokości. Wskazane warunki muszą być spełnione jednocześnie. To, że chodnik jest szeroki, nie uprawnia do jazdy po nim, bez spełnienia pozostałych dwóch warunków. 3) Warunki atmosferyczne na jezdni są na tyle niesprzyjające, że poruszanie się ulicą byłoby dla nas niebezpieczne. W tym wypadku brak jest innych wskazań jak np. szerokość chodnika. Złe warunki atmosferyczne, to z kolei kwestia uznaniowa. Na pewno należy brać pod uwagę śnieżycę, deszcz, silny wiatr, gęstą mgłę.
Podczas jazdy chodnikiem, należy pamiętać o tym, że bezwzględne pierwszeństwo mają na nim piesi. Przepychanie się między pieszymi, krzyczenie na nich, wygrażanie czy używanie sygnałów dźwiękowych są niedopuszczalne. Kolejnym, często spotykanym błędem, jest jazda po jezdni zamiast po ścieżce rowerowej, pomimo takiej możliwości. Przepisy stanowią, że jazda drogą dla rowerów, jeśli znajduje się po stronie jezdni w kierunku, w którym się poruszamy, jest obowiązkowa. Przejeżdżanie rowerem przez przejścia dla pieszych to trzeci, nagminnie powtarzający się grzech rowerzystów. Nawet, jeżeli przepisy drogowe zezwalają w danej chwili na jazdę rowerem po chodniku, to cały czas niedozwolone jest przejeżdżanie rowerem po przejściu dla pieszych! By prawidłowo pokonać przejście dla pieszych, należy się zatrzymać, zejść z roweru i przeprowadzić go pieszo na drugą stronę. Wyjątkiem są miejsca, w których przy przejściu dla pieszych znajduje się przejazd dla rowerów – wyodrębniony pas, będący częścią drogi rowerowej.
Hulajnogi elektryczne oraz pozostałe urządzenia transportu osobistego (czyli UTO) to stosunkowo nowe pojazdy. Ich zdefiniowanie oraz warunki użytkowania zostały określone przepisami dopiero w maju 2021 r. Hulajnoga elektryczna to pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe. Zabroniona jest jazda jedną hulajnogą w dwie osoby, co – niestety – jest nagminne. Z kolei UTO to pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe. Takim pojazdem będzie np. segway czy monocykl elektryczny.
Kierujący hulajnogą elektryczna powinien korzystać z wydzielonej drogi dla rowerów lub pasa ruchu wydzielonego dla rowerów. W przypadku ich braku, jest obowiązany korzystać z jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością nie większą niż 30 km/h. Są to często drogi wewnętrzne, osiedlowe. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego hulajnogą elektryczną jest dozwolone wyjątkowo, gdy chodnik jest usytuowany wzdłuż jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów.
Kierujący UTO jest obowiązany korzystać z drogi dla rowerów, jeżeli jest ona wyznaczona dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego urządzeniem transportu osobistego jest dozwolone wyjątkowo, gdy brakuje wydzielonej drogi dla rowerów. Kierujący urządzeniem transportu osobistego, korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa pieszemu.
Dzieci do lat 10 mogą korzystać z hulajnóg elektrycznych lub UTO wyłącznie pod opieką rodziców i tylko w strefach zamieszkania.
Marcin Czwakiel
Kancelaria Adwokatów Czwakiel i Wspólnicy