Radni z Klubu Prawa i Sprawiedliwości w Radzie Miejskiej Wałbrzycha przygotowali projekt uchwały, która jest apelem w sprawie zobowiązania prezydenta Wałbrzycha do podjęcia w trybie pilnym działań dotyczących usunięcia z przestrzeni publicznej pomnika sowieckiego żołnierza usytuowanego przy ul. Zacisze w Wałbrzychu. Na czwartkowej sesji Rady Miejskiej Wałbrzycha apel został wycofany z obrad.
Temat likwidacji pomnika, który stoi w dzielnicy Gaj, w pobliżu nieczynnego szpitala dziecięcego, powrócił w chwili ataku Rosji na Ukrainę. Zwolennicy likwidacji obelisku najpierw postać żołnierza radzieckiego oblali czerwoną farbą i przymocowali do niego ukraińską flagę poplamioną czerwoną farbą, co ma symbolizować ofiary rosyjskiego ataku na Ukrainę. W czasie zorganizowanego przed monumentem happeningu, został także spalony wózek dziecięcy, symbolizujący śmierć ukraińskich dzieci. Temat usunięcia pomnika podjęli także radni z Klubu Prawa i Sprawiedliwości w Radzie Miejskiej, którzy -powołując się na § 28 ust. 2 pkt 3 uchwały nr XLVI/441/13 Rady Miejskiej Wałbrzycha z 28 marca 2013 r. w sprawie uchwalenia Statutu Miasta Wałbrzycha (Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego z dnia 9 maja 2013 r., poz. 3027 z późn. zm.) – przygotowali uchwałę, która ma brzmieć:
„Przyjmuje się apel do Prezydenta Miasta Wałbrzycha o podjęcie w trybie pilnym działań dotyczących usunięcia z przestrzeni publicznej pomnika sowieckiego żołnierza usytuowanego przy ul. Zacisze w Wałbrzychu, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.”
Wykonanie apelu radni powierzają prezydentowi Wałbrzycha, a apel ma wejść w życie z dniem podjęcia i ma podlegać ogłoszeniu w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w Wałbrzychu.
A oto treść apelu, który stanowi załącznik do proponowanej uchwały:
Rada Miejska Wałbrzycha w oparciu o postanowienia art. 5a ust. 1 ustawy z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki (Dz.U. 2018 poz. 1103 z późn. zmianami), zobowiązuje Prezydenta Miasta do podjęcia w trybie pilnym działań dotyczących usunięcia z przestrzeni publicznej pomnika sowieckiego żołnierza usytuowanego przy ul. Zacisze w Wałbrzychu. Przedmiotowa ustawa w sposób jednoznaczny definiuje m.in. jakie pomniki, obeliski, kolumny, rzeźby, posągi, popiersia, kamienie pamiątkowe, płyty i tablice pamiątkowe, napisy i znaki podlegają usunięciu z przestrzeni publicznej. Za podlegające usunięciu ustawodawca uznał pomniki odwołujące się do osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących komunizm lub inny ustrój totalitarny, ani w inny sposób taki ustrój propagujące. Ustawa nie ma zastosowania wobec pomników znajdujących się na terenie cmentarzy albo innych miejsc spoczynku.
Pomnik sowieckiego żołnierza został usytuowany przy ul. Zacisze w latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. W prawdzie pomnik ten znajduje się w pobliżu cmentarza radzieckiego, ale nie jest usytuowany na jego terenie. Oznacza to, że pomnik ten powinien być zgodnie z prawem usunięty z przestrzeni publicznej już do 31 marca 2018 roku.
Biorąc powyższe pod uwagę, Rada Miejska zobowiązuje Prezydenta Miasta do bezzwłocznego wywiązania się z ustawowych obowiązków.
Jednak zdania na temat usunięcia tego pomnika są wśród mieszkańców miasta podzielone.
– Ten pomnik już dawno powinien być usunięty, tak jak miało to miejsce w innych miastach, na przykład w Legnicy – argumentuje jeden ze zwolenników likwidacji tej pamiątki.
– To jest gumkowanie historii – odparł kolejny z naszych Czytelników pod postem informującym o apelu radnych.
– Nie ma potrzeby burzenia tego pomnika. Wystarczy usunąć z niego czerwoną gwiazdę i zmodyfikować napis. Zamiast „Żołnierzom radzieckim poległym w II wojnie światowej” można napisać „Żołnierzom polskim poległym w II wojnie światowej” i po sprawie – postuluje Robert Rozmuski, były radny Rady Miejskiej Wałbrzycha.
Na sesji Rady Miejskiej Wałbrzycha, która odbyła się 12 maja 2022 r. apel Klubu Radnych PiS został wycofany z porządku obrad. Władze miasta argumentują, że pomnik stoi na gruncie, którym zarządza Wojewoda Dolnośląski i zapowiedziały wystąpienie do urzędu wojewódzkiego oraz do Instytutu Pamięci Narodowej z wnioskiem o wskazanie zgodnego z prawem krajowym i międzynarodowym rozwiązania tego problemu.
– Nie mam wątpliwości, że w najbliższym czasie sprawa tego pomnika musi zostać rozwiązana. Musimy jednak wiedzieć, jak możemy z nim postąpić w zgodzie z prawem. Jest kilka rozwiązań: przeniesienie na pobliski cmentarz żołnierzy radzieckich, zmiana jego charakteru lub rozbiórka – argumentuje prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej.
(RED)
