Rozstanie rodziców często związane jest również z koniecznością uregulowania kontaktów rodziców ze wspólnymi, małoletnimi dziećmi. Opieka naprzemienna wciąż jest, w naszym systemie prawnym, słabo rozpowszechniona. Nie zawsze jest też możliwa do realizacji.
Kontakty z dzieckiem mogą zostać uregulowane między rodzicami, bez angażowania sądu. Mogą również zostać uregulowane sądownie, czy to w ramach ugody, czy też poprzez wydanie przez sąd wyroku.
Istnieje jednak poważna różnica między sądową a pozasądową drogą uregulowania kontaktów z dzieckiem. Jest ona mało zauważalna ale bardzo istotna. Jeżeli osoba, pod której pieczą dziecko pozostaje, nie wykonuje albo niewłaściwie wykonuje obowiązki wynikające z orzeczenia albo z ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, sąd opiekuńczy, uwzględniając sytuację majątkową tej osoby, zagrozi jej nakazaniem zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie obowiązku. To samo odnosi się do drugiej strony, a mianowicie osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem lub osoby, której tego kontaktu zakazano. Również bowiem rodzic uprawniony do kontaktów, może w różny sposób naruszać ich warunki.
Jak swoje uprawnienia egzekwować?
Klasyczna sytuacja wygląda następująco. Sąd wydaje wyrok (lub strony zawierają przed sądem ugodę) w zakresie kontaktów rodzica z dzieckiem. Mimo istnienia prawomocnego orzeczenia, rodzic sprawujący stałą pieczę nad dzieckiem, w dalszym ciągu utrudnia drugiemu rodzicowi spotykanie się czy kontaktowanie z dzieckiem. W takiej wypadku rodzic pokrzywdzony, musi skierować sprawę przed oblicze Temidy. Tym razem jednak będzie to sprawa o zagrożenie nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej, rodzicowi utrudniającemu kontakty. W postępowaniu tym sąd zbada czy dany rodzic zachowuje się niezgodnie z sądowym orzeczeniem. Jeżeli dowody będą świadczyły jednoznacznie, że takie zachowania mają miejsce, to sąd zagrozi takiemu rodzicowi, że w przypadku dalszego naruszania orzeczenia sądu, będzie musiał zapłacić drugiemu rodzicowi określoną sumę pieniędzy. Kwota ta jest ustalana przez sąd, który bierze pod uwagę sytuację majątkową rodzica, któremu zagrozi zapłatą.
Co szczególnie istotne, jeśli zagrożenie to nie przyniesie spodziewanego rezultatu, i rodzic dalej będzie utrudniał kontakty drugiego rodzica z dzieckiem, to sąd, w kolejnym kroku, nakaże zapłatę ustalonej sumy, za każdorazowe naruszenie ustaleń sądu.
Marcin Czwakiel
Kancelaria Adwokatów Czwakiel i Wspólnicy