Co zmieniło się w kodeksie drogowym?
1 czerwca 2021 r. weszła w życie kolejna nowelizacja przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym. – Najważniejszą zmianą, chyba najbardziej krytykowaną przez kierowców, jest zmiana pierwszeństwa przy przejściach dla pieszych – mówi adwokat Marcin Czwakiel.
– Z przepisów ogólnych wynika, że kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia musi zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu. Kierowca powinien także zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić pieszego na niebezpieczeństwo. Nowe przepisy nakładają na kierowców obowiązek ustąpienia pierwszeństwa pieszemu, który dopiero będzie wchodził na przejście. Następuje więc rozszerzenie obowiązku udzielenia pierwszeństwa i obejmie ono pieszego wchodzącego dopiero na przejście dla pieszych. Pierwszeństwo dla pieszego nie dotyczy jednak tramwajów – wyjaśnia Marcin Czwakiel.
– Słuszną wydaje się decyzja, aby pieszy w Polsce miał większe przywileje, tak jak jest to w większości krajów Unii Europejskiej. Problemem może okazać się interpretacja ze strony kierowców, który to pieszy wchodzący na przejście. Może prościej by było zapisać, że kierujący musi ustąpić pieszemu zbliżającemu się do przejścia dla pieszych? Sprawdza się to w wielu krajach – komentuje nowelizację Krzysztof Machowski, instruktor nauki jazdy.
Ale zmian dotyczących pieszych jest więcej.
– Również dotychczasowy obowiązek zachowania przez pieszego szczególnej ostrożności podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko został rozszerzony na pieszego dopiero wchodzącego na jezdnię lub torowisko. Szczególna ostrożność polega na zobowiązaniu pieszego do zwiększenia uwagi i dostosowaniu zachowania do sytuacji i zmieniających się na drodze warunków, w sposób umożliwiający odpowiednią do sytuacji reakcję. Aby dodatkowo „zmotywować” pieszych do zachowania szczególnej ostrożności, wprowadzony został zakaz korzystania przez pieszych z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych. Innymi słowy: zabronione jest korzystanie ze wskazanych wyżej urządzeń w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych – przypomina adwokat.
Kolejna zmiana dotyczy ujednolicenia prędkości dopuszczalnej w terenie zabudowanym. Do tej pory w godzinach 23.00 – 5.00 dopuszczalny w terenie zabudowanym limit prędkości wynosił 60 km/h. Od 1 czerwca 2021 r. przez całą dobę dopuszczalna prędkość w terenie zabudowanym wynosi 50 km/h.
– Jestem za taką zmianą, bowiem w Europie chyba byliśmy jedyni z podwyższonym limitem prędkości w obszarze zabudowanym – zauważa Krzysztof Machowski.
Kolejną nowością są kary za tak zwaną „jazdę na zderzaku” na drogach szybkiego ruchu.
– Nowelizacja wprowadza dodatkowo obowiązek zachowania odpowiedniej odległości od pojazdu poprzedzającego na autostradach i drogach ekspresowych. Kierujący, jadąc tymi drogami, będzie obowiązany zachować minimalny odstęp od pojazdu poprzedzającego, liczony w metrach, nie mniejszy niż połowa prędkości pojazdu, z jaką się porusza, liczna w km/h. Przykładowo, przy prędkości 100 km/h odstęp będzie musiał wynosić nie mniej niż 50 m, a przy 140 km/h nie mniej niż 70 m. Obowiązku zachowania minimalnego odstępu nie będzie się stosować jedynie podczas manewru wyprzedzania – tłumaczy prawnik z Kancelarii Adwokatów Czwakiel i Wspólnicy.
– Ta regulacja wydaje się bardzo potrzebna, a przepis ma na celu wyeliminowanie jazdy tuż za poprzedzającym pojazdem. Nasuwa się jednak pytanie: jak policja ma zamiar ten przepis egzekwować? – pyta Krzysztof Machowski.
Z kolei w pakiecie zmian, które zaczęły obowiązywać już 20 maja 2021 roku, została prawnie uregulowana kwestia między innymi popularnych obecnie hulajnóg elektrycznych oraz urządzeń transportu osobistego. Przepisy jasno określają zasady korzystania z tego typu urządzeń, a także wyszczególniają prawa i obowiązki, do których muszą się stosować zarówno ich użytkownicy, jak również inni uczestnicy ruchu drogowego.
Urządzenie wspomagające ruch – urządzenie lub sprzęt sportowo-rekreacyjny, przeznaczone do poruszania się osoby w pozycji stojącej, napędzane siłą mięśni. Osoba poruszająca się przy użyciu takiego urządzenia jest zobowiązana do korzystania z chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów. Na drodze dla rowerów obowiązuje ją ruch prawostronny. Jeśli będzie korzystać ona z chodnika albo drogi dla pieszych, będzie obowiązana poruszać się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego, zachować szczególną ostrożność, ustępować pierwszeństwa pieszemu oraz nie utrudniać jego ruchu. Przekraczając jezdnię osoba ta będzie obowiązana zachować szczególną ostrożność oraz korzystać odpowiednio z przejazdu dla rowerzystów albo przejścia dla pieszych. Osoba poruszająca się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch będzie obowiązana: poruszać się z prędkością zapewniającą panowanie nad tym urządzeniem, z uwzględnieniem warunków, w jakich ruch się odbywa; przy wymijaniu zachować bezpieczny odstęp od wymijanego pojazdu lub uczestnika ruchu; przy omijaniu zachować bezpieczny odstęp od omijanego pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody; przed wyprzedzaniem upewnić się, czy ma dostateczne miejsce do wyprzedzania bez utrudnienia komukolwiek ruchu; zbliżając się do przejścia dla pieszych, zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu. Osobie poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch zabrania się: poruszania się w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu; przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku; ciągnięcia pojazdu lub ładunku; czepiania się pojazdów; poruszania się tyłem.
Hulajnoga elektryczna to pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe. Kierujący nią jest zobowiązany do korzystania z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeżeli będą one wyznaczone dla kierunku, w którym będzie się poruszać lub będzie zamierzał skręcić. Korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, będzie obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa pieszemu. Kierujący hulajnogą elektryczną będzie obowiązany korzystać z jezdni, po której ruch pojazdów będzie dozwolony z prędkością nie większą niż 30 km/h, w przypadku gdy brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego hulajnogą elektryczną będzie dozwolone wyjątkowo, gdy chodnik będzie usytuowany wzdłuż jezdni, po której ruch pojazdów będzie dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h i będzie brakować wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów. Kierującemu hulajnogą elektryczną zabrania się: ciągnięcia lub holowania innego pojazdu; przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku. Kierujący hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego, korzystając z chodnika albo drogi dla pieszych, będzie obowiązany jechać z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego, zachować szczególną ostrożność, ustępować pierwszeństwa pieszemu oraz nie utrudniać jego ruchu.
Uwaga!Dopuszczalna prędkość z jaką można się poruszać hulajnogą elektryczną i urządzeniami transportu osobistego to 20 km/h. Dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego jest karta rowerowa lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T – w przypadku osób, które nie ukończyły 18 lat. Dzieciom w wieku do 10 lat zabrania się kierowania hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego na drodze. Dopuszcza się kierowanie hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego przez dziecko w wieku do 10 lat, ale tylko w strefie zamieszkania i wyłącznie pod opieką osoby dorosłej.
Urządzenie transportu osobistego to pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe. Kierujący nim jest zobowiązany do korzystania z drogi dla rowerów, jeżeli będzie ona wyznaczona dla kierunku, w którym będzie się poruszać lub będzie zamierzał skręcić. Korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, będzie obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa pieszemu. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego urządzeniem transportu osobistego będzie dozwolone wyjątkowo, gdy będzie brakować wydzielonej drogi dla rowerów. Kierującemu urządzeniem transportu osobistego zabrania się: ciągnięcia lub holowania innego pojazdu; przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku; czepiania się pojazdów.
Od 20 maja br. kierujący pojazdem, który nadal przy wyprzedzaniu jest zobowiązany zachować szczególną ostrożność oraz bezpieczny odstęp od wyprzedzanego pojazdu lub uczestnika ruchu, teraz również – w razie wyprzedzania hulajnogi elektrycznej, urządzenia transportu osobistego, czy osoby poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch – musi zachować odstęp nie mniejszy niż 1 metr. Natomiast pieszy, z wyjątkiem osoby niepełnosprawnej, korzystając z drogi dla rowerów, jest zobowiązany ustąpić miejsca również osobie poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego.
(RED)