Wspomnienie o Apolonii Litwińskiej
20.01.2021 roku we Wrocławiu zmarła nasza koleżanka Apolonia Litwińska – była nauczycielka języka polskiego w Liceum Pedagogicznym w Wałbrzychu.
Poznałem ją we wrześniu 1959 roku, gdy po studiach rozpocząłem moją pracę w tej szkole. Apolonia (dla nas Tola) była osobą nietuzinkową, niezwykle sympatyczną. Szczególnym uznaniem cieszyła się wśród uczennic i uczniów. O jej lekcjach – szczególnie z literatury – krążyły legendy. Każda z nich była dużym przeżyciem emocjonalnym, nierzadko wyciskającym łzy wzruszenia. Wiem o tym z relacji uczennic na obozach wędrownych, które organizowałem podczas wakacji. Drugą jej niezwykłą pasją była gra w szachy.
Poznała ich tajniki w traumatycznych okolicznościach, kiedy po roku 1939 wraz z rodziną była przez bolszewików wywieziona na Sybir. Po powrocie do kraju, gdy skończyła się II wojna światowa i ukończeniu studiów, pracowała najpierw w technikum mechanicznym a następnie w Liceum Pedagogicznym w Wałbrzychu. Oprócz swoich osiągnięć pedagogicznych, pozostawionych w umysłach uczennic i uczniów, największe sukcesy osiągnęła w grze w szachy. Pamiętam emocje, jakie towarzyszyły nam, nauczycielom i uczniom liceum pedagogicznego, gdy w dniach 15-16 lutego 1961 r. Apolonia wywalczyła tytuł mistrzyni Polski kobiet w szachach. Nie był to jej jedyny sukces: w 1951 r. zdobyła medal brązowy, w 1952 r. medal srebrny, a w 1969 znów medal brązowy. Na emeryturze we Wrocławiu była aktywną zawodniczką AZS Politechnika Wrocław. Swoją bogatą wiedzę przekazywała młodym adeptom szachów.
Przemijanie to proces od nas niezależny , ale pamięć o osobach zasłużonych i wielkich pozostaje na zawsze.
(Cz.W., fot. archiwum rodzinne)
***
Za Wikipedią:
Apolonia Litwińska, z domu Osikowicz (ur. 25 lipca 1928 we wsi Załuże, zm. 20 stycznia 2021 we Wrocławiu) – polska szachistka.
W latach 50. i 60. należała do czołówki polskich szachistek. W 1950 r. zadebiutowała w Toruniu w finale mistrzostw Polski kobiet, zajmując VII miejsce. Rok później zdobyła swój pierwszy medal mistrzostw kraju, zajmując w Częstochowie III miejsce. Kolejny medal wywalczyła w 1952 r., dzieląc w finale rozegranym w Krynicy I-II miejsce. W meczu barażowym w Poznaniu uległa 1,5 – 4,5 Krystynie Hołuj i zdobyła tytuł wicemistrzyni kraju. Do 1982 r. w finałowych turniejach wystąpiła łącznie 19 razy, największy sukces odnosząc w 1961 r. we Wrocławiu, gdzie wywalczyła tytuł mistrzyni Polski, reprezentując sekcję szachową Górnika Wałbrzych. Czwarty medal – brązowy – zdobyła w 1969 r. w Poznaniu. W swoim dorobku posiada również tytuł drużynowej wicemistrzyni Polski, który zdobyła w 1953 r. w Katowicach, w barwach klubu Kolejarz Kraków.
Posiadała tytuł mistrzyni krajowej, który otrzymała w 1953 roku. W latach 1976–1991 notowana była na światowej liście rankingowej, najwyższą punktację (2005 pkt) osiągając 1 stycznia 1987 roku.