https://db2010.pl Tygodnik DB2010 GAZETA AGLOMERACJI WAŁBRZYSKIEJ

Prawo w pigułce: prawna ochrona pracownicy w ciąży

Kobieta w ciąży znajduje się pod szczególną ochroną przepisów prawa pracy. Takim podstawowym parasolem ochronnym, utworzonym przez ustawodawcę, jest ochrona trwałości jej stosunku pracy. Przepis art. 177 Kodeksu pracy ustala zasadę, że pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy. Co ciekawe ochrona ta przysługuje nie tylko kobietom, ale również mężczyźnie (lub innemu członkowi najbliższej rodziny) uprawnionemu do urlopu macierzyńskiego. Ochrona trwałości stosunku pracy dotyczy osób pozostających w stosunku pracy, bez względu na podstawę prawną zatrudnienia.

Wyłączenie ochrony trwałości stosunku pracy

Ochrona trwałości stosunku pracy kobiety w ciąży nie jest jednakże całkowita. Przepisy przewidują sytuacje, których zaistnienie, zgodnie z prawem, umożliwia wypowiedzenie umowy o pracę kobiecie nawet w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego. Pracodawca ma taka możliwość w przypadku:

1) Upadłości lub likwidacji pracodawcy. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. Pracodawca jest wówczas obowiązany uzgodnić z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową termin rozwiązania umowy o pracę. Gdy pracownica nie jest reprezentowana przez żadną zakładową organizację związkową, a także, gdy w zakładzie pracy żadna taka organizacja nie działa, pracodawca nie ma obowiązku uzgadniania terminu rozwiązania umowy o pracę.

2) Z winy pracownicy. W takiej sytuacji rozwiązanie umowy o pracę następuje bez wypowiedzenia ze wskazaniem winy pracownicy. Jest to druga furtka umożliwiająca rozwiązanie stosunku pracy z kobietą w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego. Jeżeli u danego pracodawcy funkcjonuje związek zawodowy, to reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa musi wyrazić zgodę na rozwiązanie umowy.

Ochrona trwałości stosunku pracy dotyczy ograniczenia możliwości rozwiązania stosunku pracy wyłącznie ze strony pracodawcy. Kobieta w ciąży lub w trakcie urlopu macierzyńskiego może, w stosowny sposób, wypowiedzieć stosunek pracy. Wskazana wyżej ochrona nie obejmuje pracownicy zatrudnionej na okres próbny nieprzekraczający jednego miesiąca.

Przedłużenie umowy o pracę do dnia porodu

Umowa o pracę zawarta na czas określony, na czas wykonania określonej pracy lub na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Przedłużenie nie dotyczy umowy na czas określony, zawartej w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Skutki naruszenia szczególnej ochrony pracownicy w ciąży

W przypadku naruszenia zakazu rozwiązywania umów o pracę, pracownicy przysługują roszczenia o przywrócenie do pracy oraz o zasądzenie wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy.

Oprócz podstawowej ochrony, jaką jest zapewnienie trwałości stosunku pracy, przepisy przewidują jeszcze innego rodzaju środki ochrony pracownicy w ciąży, w tym m.in.: pracodawca nie może zatrudniać kobiety w ciąży w porze nocnej lub w godzinach nadliczbowych; kobieta w ciąży nie może pracować dłużej niż 8 godzin; pracownicy w ciąży nie wolno – bez jej zgody – delegować poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy. Zakazy te mają charakter bezwzględny, co oznacza, że mają zastosowanie nawet gdyby pracownica wyrażała zgodę na ich złamanie.

Marcin Czwakiel

Kancelaria Adwokatów Czwakiel i Wspólnicy

REKLAMA

REKLAMA

Archiwalne posty