Wałbrzyski program profilaktycznej opieki stomatologicznej ma zapobiegać rozwojowi próchnicy zębów i chorób przyzębia u dzieci i młodzieży z wałbrzyskich szkół podstawowych i gimnazjalnych. Program jest realizowany w latach 2015 – 2017, ponieważ dotychczasowe doświadczenia pokazują, że opieka stomatologiczna dzieci i młodzieży była niewystarczająca.
Dane Ogólnopolskiego Monitoringu Stanu Zdrowia Jamy Ustnej dowodzą, że stan uzębienia dzieci i młodzieży jest bardzo zły. Próchnicę ma 69 procent 3 latków, 88 procent 6- latków i 81 procent 12- latków. Nieleczona próchnica może być przyczyną groźnych dla życia chorób, między innymi: serca, stawów, nerek. Jest też przyczyną nieodwracalnych chorób miazgi, tkanek około wierzchołkowych, co w konsekwencji prowadzi do utraty zębów i wymaga drogiego leczenia zachowawczego, chirurgicznego czy protetycznego.
– Chcemy to zmienić i jako pierwsi w Polsce wdrożyliśmy program, który ma charakter profilaktyczny i leczniczy. Łączna liczba dzieci objętych opieką docelowo wyniesie około 11 000, co stanowi blisko 10 procent całej populacji naszego miasta – wyjaśnia prezydent Roman Szełemej.
W walce z tą chorobą edukacja i promocja zdrowia jamy ustnej winna mieć w profilaktyce zachowawczej ważne miejsce. Najkorzystniejszym środowiskiem promocji zdrowia jest szkoła, gdzie większość nawyków także tych związanych ze zdrowiem kształtuje się podczas okresu dzieciństwa. Szkoła jest także dobrym obszarem wdrażania i realizacji programów prozdrowotnych, gdyż mogą one być kierowane do znacznego kręgu zainteresowanych jak: rodzice, nauczyciele, lekarze i higienistki szkolne, a także uczące się dzieci i młodzież szkolna. Oświata zdrowotna to przede wszystkim działania dotyczące edukacji rodziców. Świadomy rodzic lub opiekun kształtuje prawidłowe nawyki higieniczne, żywieniowe i postawy prozdrowotne dzieci. Zadaniem rodziców jest zachęcanie dzieci do właściwego mycia zębów, oraz dbanie o higienę jamy ustnej w tym do regularnych wizyt u stomatologa. Proponowanie wspólnego mycia zębów, uczęszczanie z dzieckiem na wizyty kontrolne i profilaktyczne, oraz decydowanie o wyborze potraw i produktów zdrowych dla zębów. Za te działania odpowiedzialna jest higienistka stomatologiczna współpracująca z nauczycielami nauczania początkowego i rodzice.
– W ramach niniejszego programu podejmowane będą działania edukacyjne w szkołach w zakresie higieny jamy ustnej w formie pogadanek, prelekcji lub wykładów, prowadzonych przez higienistkę stomatologiczną lub lekarza stomatologa. Dla dzieci i młodzieży będą one prowadzone w ramach lekcji wychowawczych, a dla rodziców i opiekunów dzieci objętych programem – na specjalnych spotkaniach w szkole, na które dostaną pisemne zaproszenie od wychowawców. Będą także wspólne spotkania uczniów i ich rodziców oraz opiekunów w szkole, na które dostaną pisemne zaproszenie od wychowawców. Będzie w ich trakcie mowa o roli węglowodanów w zapobieganiu próchnicy zębów – jak ograniczyć ich szkodliwe działanie; o roli diety w prawidłowym rozwoju zębów. Dużo miejsca zajmie prawidłowe szczotkowanie zębów – demonstracja i ćwiczenia na fantomach-metodą roll i Fonesa oraz właściwy dobór szczoteczki i pasty. Ponadto będzie mowa o roli płytki nazębnej w rozwoju próchnicy zębów – demonstracja wybarwiania płytki fuksyną oraz zapobieganiu wadom zgryzu przez eliminacje parafunkcji. Zostaną przygotowane materiały dydaktyczne na te tematy, które zostaną wręczone dzieciom i rodzicom i opiekunom w czasie organizowanych spotkań. Założenia programowe przewidywały w pierwszym etapie realizacji utworzenie standardowych gabinetów stomatologicznych w pięciu placówkach szkolnych w roku 2015. Po zakończeniu pierwszego etapu programu przeprowadzona została ocena jego wdrażania i funkcjonowania, w wyniku, której podjęte będą ewentualne działania usprawniające i dalsza realizacja założeń programowych, to jest uruchamianie nowych szkolnych gabinetów stomatologicznych, aby każde dziecko objęte było szkolną podstawową opieką stomatologiczną. Adresatami programu są uczniowie wałbrzyskich szkół podstawowych i gimnazjalnych oraz dzieci w wieku 6 lat uczęszczające do oddziałów przedszkolnych w szkołach. Wdrożenie programu stanowi propozycję wypracowania rozwiązań w tworzeniu systemu podstawowej medycyny i zdrowotnej profilaktyki szkolnej, której funkcjonowanie wydaje się być niezbędne dla lepszej dostępności podstawowych świadczeń zdrowotnych i poprawy zdrowia dzieci i młodzieży w ważnym dla tej grupy rozwojowym okresie życia. Program stawia nie tylko na indywidualne działania edukacyjne, promocyjne, ale także na badania stomatologiczne i leczenie zachowawcze. Wszystkie gabinety stomatologiczne w szkołach będą wyposażone w sposób standardowy, spełniając jednocześnie warunki stawiane przez NFZ, stosowane będą tam takie same procedury i materiały – wyjaśnia Arkadiusz Grudzień, rzecznik prasowy prezydenta Wałbrzycha.
(RED)