Rozmowa z Jakubem Madejem, prezesem Kopalni Surowców Skalnych w Bartnicy, która jest właścicielem kopalni w Rybnicy Leśnej.
Dlaczego Samorządowe Kolegium Odwoławcze uchyliło decyzję środowiskową w sprawie kopalni w Rybnicy Leśnej, wydaną w listopadzie ubiegłego roku przez ustępującego burmistrza Mieroszowa Andrzeja Laszkiewicza?
Jakub Madej: – Nie jestem prawnikiem, więc trudno jest mi się wypowiadać w tej kwestii. Spółkę reprezentuje w tym postępowaniu zewnętrzna kancelaria, z usług której spółka korzysta w wybranych sprawach. Ze wstępnych ustaleń wynika, że SKO dopatrzyło się pewnych wad uzasadnienia decyzji, wskazując na jej niekompletność w tym zakresie. Ponadto SKO wytknęło także pewne uchybienia natury proceduralnej. Przypomnieć należy, że w toku pierwotnie prowadzonego postępowania, przedsięwzięcie objęte decyzją zostało pozytywnie uzgodnione przez wyspecjalizowany organ ochrony środowiska, jakim jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu. Uzgodnienie takie jest wiążące dla organu I instancji. Konsekwentnie w moim odczuciu wady decyzji zidentyfikowane przez SKO w mniejszym stopniu dotyczyły kwestii stricte środowiskowych, a bardziej dotyczyły braku odniesienia się przez organ I instancji w uzasadnieniu decyzji do wszystkich istotnych z punktu przeprowadzonego postępowania zagadnień, w tym zarzutów stawianych przez przeciwników inwestycji.
Ile może potrwać przerwa w eksploatacji złoża w Rybnicy, jeśli burmistrz Mieroszowa Marcin Raczyński wyda decyzję pozytywną, i jakie może mieć konsekwencje?
– Długość przerwy w eksploatacji złoża uzależniona jest od przebiegu postępowania administracyjnego, które ma dość złożony charakter. Naszym zdaniem, przy sprawnym działaniu urzędów, realne jest uzyskanie koncesji jeszcze w tym roku. Wstrzymanie eksploatacji to przede wszystkim utrata miejsc pracy w gminie, powiecie oraz Aglomeracji Wałbrzyskiej. Należy pamiętać, że od losów kopalni jest uzależnione funkcjonowanie wytwórni mas bitumicznych w Starym Julianowie oraz bocznicy towarowej w Wałbrzychu. Tam też są miejsca pracy oraz zatrudnione specjalistyczne firmy podwykonawcze. Dla samorządów lokalnych to również brak wpływów z opłaty eksploatacyjnej, podatków od nieruchomości, od osób fizycznych oraz udziału w podatku dochodowym od osób prawnych.
Kopalnia o zdolnościach do rocznej produkcji w wysokości około 1,5 miliona ton kruszyw, jest jednym z podstawowych producentów dostarczających na teren całego kraju najwyższej jakości grysów do mas asfaltowych i betonów na projekty realizowane przez Główną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Obecnie realizuje dostawy m.in. na dokończenie budowy autostrady A-4 Rzeszów – Jarosław, drogi S-5 Gniezno – Bydgoszcz, czy też na S-17 Zachodnia Obwodnica Lublina. Zadania te są projektami przykładowymi, natomiast w przypadku nie przedłużenia koncesji dostawy na te projekty i wiele innych są zagrożone.
Poza tym kopalnia jest podstawowym dostawcą tłucznia kolejowego na modernizowane linie kolejowe przez PKP PLK, dostarczając duże ilości tłucznia np. na modernizację linii E-65 Warszawa – Gdynia, czy LK nr 1 Koluszki – Częstochowa, przez co działa na rzecz rozwoju transportu ekologicznego.
Realizacja ambitnego programu inwestycji infrastrukturalnych w Wałbrzychu w ostatnich kilku latach została przeprowadzona również z naszym udziałem. Gros inwestycji drogowych jest oparte na melafirze z Rybnicy Leśnej, z czego jesteśmy niezmiernie dumni, natomiast miasto ze względu na jakość i bliskość źródła dostaw kruszyw było w stanie realizować inwestycje taniej.
Ilu ludzi może stracić pracę w przypadku zamknięcia kopalni w Rybnicy Leśnej?
– W przypadku zamknięcia kopalni pracę straci 45 osób zatrudnionych bezpośrednio w strukturach spółki oraz około 100 osób w podmiotach świadczących usługi na rzecz kopalni.
Jak przebiegają rozmowy z gminą?
– W moim odczuciu mamy wspólny cel, jakim jest zrównoważony rozwój. Z pewnością można znaleźć optymalną równowagę między turystycznymi aspiracjami gminy oraz dalszym funkcjonowaniem kopalni w sposób bezpieczny dla otoczenia.
Ile do budżetu gminy Mieroszów wpłacają KSS Bartnica z tytułu eksploatacji złoża w Rybnicy Leśnej?
– Z tytułu podatku od nieruchomości oraz opłaty eksploatacyjnej w 2014 roku ta kwota wyniosła ponad 1,7 mln zł. Łącznie w latach 2011-2014 było to ponad 5 mln zł.
Jakie działania na rzecz gminy Mieroszów i Wałbrzych podejmowały w ostatnich latach KSS Bartnica?
– Spółka wykonała remont około 4 km drogi powiatowej w Rybnicy Leśnej, którą utrzymuje w należytym stanie na własny koszt z użyciem własnego sprzętu (zamiatarka, polewaczka i pługo-piaskarka). Również miejski odcinek drogi (ulice Gdyńska i Tunelowa) prowadzący do bocznicy kolejowej w Wałbrzychu został na koszt spółki kompleksowo wyremontowany w 2014 r. Wśród korzyści znajduje się również wspieranie w formie finansowej oraz rzeczowej lokalnych inwestycji i rozlicznych przedsięwzięć. Spółka bierze udział lub wspiera wiele inicjatywach lokalnych. Przykładem takiego działania jest wsparcie finansowe i sprzętowe Biegu Skalnika i Biegu Gwarków w okolicach Andrzejówki. Wspieramy zakupy wyprawek szkolnych, paczek mikołajkowych i wiele innych lokalnych inicjatyw, imprez czy festynów.
Na ile lat eksploatacji wystarczy złoże w Rybnicy?
– Złoże w Rybnicy jest największym udokumentowanym złożem melafiru i jednym z największych złóż surowców skalnych w Polsce, o zasobach ok. 160 milionów ton. Jak wspomniałem, Kopalnia Melafiru w Rybnicy Leśnej to zakład o rocznej produkcji do 1,5 mln ton kruszyw, zatem patrząc z perspektywy zasobów złoża wystarczy ono jeszcze na wiele lat eksploatacji. Trzeba oczywiście pamiętać, że udostępnianie kolejnych partii złoża wiąże się z procedurami zmiany planów zagospodarowania przestrzennego oraz uwzględniania coraz ostrzejszych wymogów środowiskowych.
Co zrobiono i czy można jeszcze coś zrobić dla złagodzenia skutków prowadzenia działalności w Rybnicy, głównie transport urobku?
– W latach 2005-13 w kopalni przeprowadzono szereg inwestycji mających głównie na celu poprawę jakości produkowanych kruszyw oraz powodujących zmniejszenie uciążliwości i oddziaływania na środowisko. W wyniku poczynionych inwestycji w kwocie ok. 25 mln zł, kopalnia należy do najnowocześniejszych zakładów w branży.W ramach przedsięwzięć prośrodowiskowych m. in. wybudowano myjnię kół i podwozi samochodów ciężarowych, wykonano w latach 2013-2014 nasadzenia drzew i krzewów w ilości ponad 17 tysięcy sztuk. Spółka KSS Bartnica od lat podejmuje wszelkie działania w celu zmniejszenia uciążliwości transportu kruszyw. Samochody są plandekowane, każdy pojazd przed wyjazdem na drogi publiczne obligatoryjnie jest poddawany myciu kół. Wyremontowana na koszt spółki w rejonie kopalni publiczna droga powiatowa jest również na koszt spółki zamiatana, myta i odśnieżana. W roku 2014 spółka przeprowadziła na swój koszt w Wałbrzychu remont ulicy Gdyńskiej wraz ze skrzyżowaniem z ulicą Niepodległości, a w poprzednich latach również ulicy Tunelowej. Utrzymujemy dialog ze społecznościami lokalnymi i wspólnie szukamy rozwiązań, które pozwalają na dalsze zmniejszenie odczuwanych uciążliwości.
Rozmawiał Robert Radczak