W ostatnim czasie coraz więcej mówi się o tym, że smart grids stanowią rozwiązanie dla naszych przyszłych problemów energetycznych, a może i nawet są panaceum na globalne ocieplenie. Ale czym tak naprawdę są inteligentne sieci i co sprawia, że są takie mądre? Czy wszyscy możemy być prosumentami? Ile będzie nas to kosztować?
Czym jest smart grid?
Jeszcze dziesięć lat temu, kiedy produkt, czy usługa były czymś nowym, ekscytującym i związanym z siecią internetową otrzymywało w nazwie małe „e”. W mowie potocznej zaczęły funkcjonować takie pojęcia jak e-mail, e-commerce, e-zdrowie, e-faktura, e-głosowanie… Obecnie to, co nowe i związane z nowoczesnymi technologiami oraz rozwiązaniami określane jest mianem „smart“, czyli inteligentne, sprytne. Żyjemy więc w świecie smartfonów, inteligentnych miast, transportu, a także inteligentnych sieci energetycznych.
Inteligente sieci elektroenergetyczne (z ang. smart grid) to sieci, które są w stanie efektywnie integrować zachowanie i działanie wszystkich podłączonych do niej użytkowników – wytwórców, konsumentów i prosumentów (użytkowników będących zarówno wytwórcami, jak i konsumentami) – w celu stworzenia oszczędnego pod względem gospodarczym i zgodnego z zasadami zrównoważonego rozwoju systemu energetycznego, charakteryzującego się niskim poziomem strat oraz wysoką jakością i bezpieczeństwem dostaw.
Smart grid zapewnia lepszą kontrolę energii elektrycznej. W bardziej wydajny i niezawodny sposób pozwala dostarczyć energię elektryczną poprzez:
✓ automatyczną zmianę mocy, przeniesienie obciążeń i/lub sterowanie produkcją, zarządzania ograniczeniami i przerwami w sieci;
✓ monitorowanie stanu nadwyżek energii i przewidywanie awarii, co wpływa na zmniejszenie kosztów utrzymania;
✓ inteligentne zarządzanie siecią w celu maksymalizacji energii rozproszonej.
Kim jest prosument?
Nietrudno się domyślić, że ten termin to zlepek dwóch słów: producent i konsument. Został wprowadzony pod koniec lat 70. przez Aliva Tofflera, pisarza i futurystę. Prosument to aktywny konsument, który nie jest tylko biernym odbiorcą. W sektorze energii odnawialnej mianem tym określa się podmiot, będący autoproducentem energii na własne potrzeby. Może również dzielić się tą energią w mikrosieci z sąsiadami lub oddawać nadwyżki energii do swojego operatora. Wcześniej produkcję i obrót energii obejmował szereg regulacji, które z punktu widzenia osoby fizycznej były nie do przeskoczenia. Nadchodzą jednak poważne zmiany.
– Prawo energetyczne pozwala prosumentom zajmować się wytwarzaniem energii na własne potrzeby i na pewnych warunkach na oddawanie nadwyżek do sieci bez konieczności rejestrowania działalności gospodarczej, ponoszenia wszelkiego rodzaju opłat, bez przechodzenia przez cały, bardzo skomplikowany proces koncesyjny – wyjaśnia Krzysztof Brzozowski, kierownik projektu „Od konsumenta do producenta – czyli dlaczego warto wdrożyć inteligentne sieci energetyczne w Polsce“ (www.domzenergia.pl).
Pieniądze dla prosumentów
Ten rok przynosi prosumentom nowe źródło finansowania dla małych instalacji takich jak instalacje fotowoltaiczne, kolektorowe, kotły na biomasę, pompy ciepła, małe urządzenia kogeneracyjne, czy małe turbiny wiatrowe. Takie instalacje będziemy mogli mieć w swoim domu korzystając z uruchomionego przez Narodowy Funduch Ochrony Środowiska programu dotacji i programu niskooprocentowanych pożyczek i kredytów. Program „Prosument“ dedykowany jest dla gmin, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych oraz osób fizycznych.
– W celu otrzymania dotacji i kredytów należy udać się do banku, bądź do gminy, która włączy się do programu. Dla osoby fizycznej końcowa wielkość dotacji, pamiętając, że jest to dotacja plus pożyczka lub kredyt, może wynieść łącznie 100 tysięcy złotych dla jednej instalacji. Jeśli takich instalacji będziemy mieć więcej niż jedną, wówczas maksymalnie możemy uzyskać 150 tys. zł. Wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe mogą liczyć na ponad dwukrotnie więcej, tj. 300 a nawet 400 tysięcy zł, w zależności od tego, czy jest to pojedyncza, czy też wiele instalacji – mówi Krzysztof Brzozowski.
Więcej informacji na temat inteligentnych sieci energetycznych znajdziesz na www.domzenergia.pl
Projekt „Od konsumenta do prosumenta – czyli dlaczego warto wdrożyć inteligentne sieci energetyczne w Polsce” dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu.
Autor: Justyna Wojciechowska